زنان در عرصه علم، بانوان دانشمندی که واکسن های مدرن ساخته اند - وبلاگ وردپرس

به گزارش وبلاگ وردپرس، زنان در حوزه پزشکی نیز مانند همه سایر رشته های علمی موفقیت های بزرگی به دست آورده و با تلاش توانسته اند واکسن هایی را تولید کنند که جان هزاران انسان را نجات دهد.

به گزارش خبرنگار حوزه علم، فناوری و دانش بنیان گروه دانشگاه خبرگزاری وبلاگ وردپرس، دکتر آذر اندامی، محقق و باکتری شناس برجسته ایرانی است. این پزشک گیلانی و پژوهشگر انستیتو پاستور، بیش از همه به دلیل ساخت واکسن وبا شناخته می شود. خصوصاً در اواخر دورهٔ قاجار هم زمان با قحطی بزرگ، عدهٔ کثیری از هم وطنان جان خود را به خاطر وبا از دست دادند و دستاورد دکتر اندامی و همکارانش در دهه های پس ازآن، از این بابت ستودنی است. سالروز درگذشت این پزشک ایرانی، بهانه ای شد تا در این گزارش مروری بر مشهورترین زنانی که در طول تاریخ علم، بر توسعه و ساخت واکسیناسیون مؤثر بوده اند، داشته باشیم.

آیا از ادوارد جنر، پدر علمی ایمنی شناسی و مخترع واکسن مدرن چیزی شنیده اید؟ آیا جوناس سالک را که به خاطر تولید واکسن فلج اطفال و نقطه عطفی را که در مبارزه با این بیماری سهمگین آغاز کرد، می شناسید؟ اگر دارای اطلاعات مقدماتی در مورد این زیرشاخه از علوم تجربی باشید، بی شک با این اسامی آشنا هستید؛ اما زنانی که به ایجاد پایه های ایمنی سازی مدرن کمک کرده اند، چه؟ از آن ها چه می دانید؟ با هشت زن برجسته که مرزهای علم ایمنی شناسی را به جلو سوق داده اند، آشنا شوید.

مری ورتلی مونتاگو (1689 - 1762)

مری ورتلی مونتاگو با معرفی مایه کوبی آبله (روشی قدیمی برای پیشگیری از ابتلا به آبله که طی آن مایع داخل آبدانه آبله را خارج و از طریق سوزن به بدن شخص اصطلاحاً تلقیح می کردند.) و بر هم زدن پیش فرضیات مربوط به این بیماری، مواجهه با آبله را در جهانی غرب دگرگون کرد. جالب است بدانید که او در حین بازدید از امپراتوری عثمانی و توجه به آداب ورسوم این کشور شاهد عمل مایه کوبی آبله بود. مری ورتلی مونتاگو مشتاق بود تا فرزندان خود را از رنج آبله مصون بدارد، بنابراین در سال 1718 پسرش ادوارد را تلقیح کرد. او در بازگشت به لندن، علی رغم مقاومت از سوی مؤسسات پزشکی عصر خود، این روش را ترویج داد و جان بی شمار انسان را نجات داد.

وبلاگ وردپرس وسل ویلیامز (1863-1954)

تلاش های وی در سال 1894 به ایجاد ساخت داروی ضد سم دیفتری و جلوتر اولین واکسن دیفتری منجر شد. او همچنین اولین زنی بود که به عنوان رئیس بخش آزمایشگاه انجمن بهداشت عمومی آمریکا انتخاب شد. سال ها بعد، دیفتری کاملاً قابل پیشگیری شد و امروزه بچه ها در سراسر جهان از طریق واکسن های ترکیبی دیفتری، کزاز و سیاه سرخ (DTP) در برابر این بیماری ها محافظت می شوند.

پرل کِندریک (1890-1980) و گریس ایلدرینگ (1900-1988)

ایلدرینگ و کندریک با بودجه ای ناچیز بر روی بیماری سیاه سرفه تحقیق کردند و اولین واکسن سیاه سرفه را ساختند. آن ها آن واکسن را ابتدا بر روی خود آزمایش کردند و سپس یک کار آزمایی بالینی پیروز انجام دادند. تلاش آن ها منجر به تولید اولین واکسن علیه بیماری سیاه سرفه در دهه 1940 در ایالات متحده شد. آن ها پس از توسعه واکسن، آن را با دو واکسن دیگر (دیفتری و کزاز) در یک شات واحد ترکیب کردند که به نام واکسن DTP مشهور است.

مارگارت پیتمن (1901-1995)

در میان دستاوردهای مختلف پیتمن، او را بیش از همه به دلیل تحقیقاتش در مورد باکتری هموفیلوس آنفلوانزا می شناسند. او شش نوع هموفیلوس آنفلوانزا را شناسایی کرد و آن ها را از حرف لاتین a تا f نام گذاری کرد. نوع b(Hib) مضرترین نوع این باکتری است و باعث مننژیت و سایر عفونت های جدی می شود. کار او به تولید واکسن هایی که از انسان در برابر Hib محافظت می کنند منجر شد. او همچنین اولین زنی بود که یک مؤسسه ملی آزمایش پزشکی را در آمریکا مدیریت می کرد.

ایزابل مورگان(1911-1996)

در طول دهه 1940 مورگان با تیمی از ویروس شناسان در دانشگاه جان هاپکینز در ایالات متحده آمریکا همکاری داشت و در مورد درک عملکرد ویروس های پولیومیلیت کمک شایانی به علم پزشکی کردند. او و تیمش اولین کسانی بودند که ثابت کردند ویروس غیرفعال یا کشته شده می تواند ایمنی در میمون ها ایجاد کند و تلاششان این باور قبلی را برهم زد که فقط ویروس های زنده می توانند چنین کاری را انجام دهند. تحقیقات او مستقیماً در توسعهٔ واکسن جوناس سالک علیه فلج اطفال در سال 1955 اثرگذار بود. وی همچنین تنها زنی است که سردیسش در بین 17 مجسمهٔ روی دیوار مشاهیر فلج اطفال قرار گرفته است.

دوروثی هورستمان(1911-2001)

دکتر هورستمان یک همه گیرشناس و ویروس شناس بود که نشان داد پولیوویروس از طریق خون به مغز می رسد. کشف او امکان تولید واکسن را فراهم کرد. او همچنین اولین زنی بود که به عنوان استاد در دانشکده پزشکی ییل منصوب شد. به لطف واکسن ، فلج اطفال تقریباً از بین رفته است و از سال 1988 تا به امروز بیش از 99 درصد موارد کاهش یافته است. سازمان های بین المللی مانند روتاری، گَوی و بنیاد ریشه کن سازی فلج اطفال اکنون به کشورها کمک می کنند تا یک درصد باقیمانده را با واکسن به اتمام رسانند.

وبلاگ وردپرس سازارسکی(1959-2014)

در دهه 1990، وبلاگ وردپرس سازارسکی و همکارانش نشان دادند که ویروس پاپیلوم انسانی (HPV) با سرطان دهانه رحم مرتبط است. این پیشرفتی بود که طی ده سال پس ازآن، راه برای ساخت واکسن جلوگیری از ابتلا به HPV و به تبع آن بیشتر سرطان های دهانه رحم فراهم کرد. این واکسن ها اکنون در سراسر جهان عرضه می شوند و از درد و رنج و حتی مرگ ناشی از بیماری های مرتبط جلوگیری می کنند و امید می رود سرطان دهانه رحم را ریشه کن کنند.

راشل شینرسون(1932- در قید حیات است)

دکتر شرسون و همکارانش نخستین واکسن را علیه هموفیلوس آنفلوانزا نوع b(Hib) که عامل بیماری هایی همچون ذات الریه و مننژیت است ساختند و در سال 1989 مجوز توزیع آن را دریافت کردند. این اولین واکسن کانژوگیت محسوب می شود، نوعی از واکسن ها که با طرحی خلاقانه باعث شدند بتوان با خیال راحت از ایمنی بدن بچه ها خردسال در برابر بیماری ها اطمینان حاصل کرد.

واکسن های ایمنی سازی در برابر hib در حال حاضر به عنوان یکی از پنج واکسنی هستند که در 73 کشور بسیار فقیر جهان در دسترس اند. تخمین زده می شود ارائه این واکسن در کشورهای فقیر تا سال 2020 جان بیش از 7 میلیون نفر را نجات دهد.

روت بیشاپ(1933-در قید حیات است)

در سال 1973، بیشاپ هدایت تیمی از محققان را که روتاویروس را کشف کردند، بر عهده داشت. این بیماری یکی از دلایل اصلی اسهال شدید در بچه ها در سراسر جهان محسوب می شود. این کشف که بیشاپ آن را آمیزه ای از تحقیقات بسیار دقیق و خوش شانسی نامیده است، تأثیر بسیار خوبی بر رفع و جلوگیری از این بیماری داشت. شناسایی علت عفونی اسهال کُشنده، فرایند پیروزیت آمیز 30 ساله ای را برای تولید واکسن علیه آن آغاز کرد. امروزه، این واکسن ها به تدریج در کشورهای با درآمد کم به دست بچه ها می رسد، اما روتاویروس هنوز هم حدود 200 هزار قربانی در سال می گیرد.

4144/پ