ویدیو آرت، فیلم کوتاه نیست
به گزارش وبلاگ وردپرس، فرشته عالمشاه داور بخش رسانه های هنری نو در چهاردهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر است. این هنرمند در تعریف هنرهای نو گفت: ویدئو آرت، پرفورمنس آرت، چیدمان، لایت آرت، ساوند آرت، دیجیتال آرت و بسیاری شاخه های دیگر هنری، متولدین این عصر از تغییرات هستند که همچنان هر روز بر تعداد آن ها افزوده شده و مرز میانشان باریک تر می گردد.
به گزارش وبلاگ وردپرس، رسانه های هنری تازه، هرچند شیوه بیانی نوظهوری در هنرهای تجسمی ایران است، اما در این سال ها، هم هنرمندان پیشکسوت و هم هنرمندان جوان اقبال خوبی به این رسانه های هنری نشان دادند. از همین رو، در بعضی از ادوار جشنواره هنرهای تجسمی فجر، دیدگاه شورای سیاستگذاری بر این بود که آثار هنری راه یافته به جشنواره، بینارشته ای باشند. بر این اساس در چهاردهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر، رسانه های هنری تازه، به عنوان یکی از رشته های دهگانه هنرهای تجسمی با زیر شاخه های ویدئوآرت، اینستالیشین و پرفورمنس آرت، در فراخوان آمده است.
در همین رابطه به گفت وگو با فرشته عالمشاه، داور بخش رسانه های هنری تازه در چهاردهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر، ویدئو آرتیست، نقاش، هنرمند محیطی، فعال فرهنگی و محیط زیست پرداختیم تا صفر تا صد این موضوع را از زبان وی بشنویم.
مفهوم هنر تازه چیست؟
عالم شاه در ابتد به تعریف مفهوم هنرهای تازه پرداخت و اظهار کرد: ویدئو آرت، پرفورمنس آرت، چیدمان، لایت آرت، ساوند آرت، دیجیتال آرت و بسیاری شاخه های دیگر هنری، متولدین این عصر از تغییرات هستند که همچنان هر روز بر تعداد آن ها افزوده شده و مرز میانشان باریک تر می گردد.
این هنرمند ادامه داد: واژه هنرهای تازه بعد از حدود سال های 1380 و پس از چند نمایشگاه با رسانه های متفاوت وارد فرهنگ لغات هنر در ایران شد و به علت نو بودن نوع برخورد هنرمندان با رسانه های تازه، این اصطلاح رواج یافت. البته همیشه انتقاداتی به این واژه وارد می گردد چراکه تازه بودن خاصیتی است که کاربردش را با گذر زمان از دست می دهد.
وی ضمن اشاره به این نکته که تعریف هنرهای تازه معطوف به تعریف هنرهای معاصر است، اعلام کرد: با طی شدن دوره هنرهای مدرن و شکست فضای غالب هنری به وسیله هنرمندان اروپایی و آمریکایی در سال های بعد از 1960 رویکردهای بسیار متفاوتی در هنر پدید آمد. این تغییر فرایند هنری شامل استفاده از ابزار، نوع اجرا، روش ارائه، برخورد با فضا، تکنولوژی های تازه و هر چیز دیگری شد.
ویدیو آرت با فیلم سینمایی کوتاه فرق دارد
عالم شاه در ادامه گفت وگو به تفکیک ویژگی های ویدیو آرت از فیلم سینمایی پرداخت و تشریح کرد: من با این جمله که مخاطب با تماشا ویدئو آرت تصور تماشای فیلم کوتاه را دارد موافق نیستم، چون ویدئو آرت با فیلم سینمایی چه کوتاه و چه بلند ذاتاً و اصالتاً بسیار فرق دارد. سینما صنعت تفریح است. فیلم روایتگر، داستان محور و سرگرم نماینده است و در این راستا به بیان مفاهیم اجتماعی، آموزشی، سیاسی و... نیز می پردازد. اما ویدئو مفهوم گرا است و قصد سرگرم کردن مخاطب را به عنوان هدف اصلی ندارد.
این هنرمند بعلاوه اظهار کرد: همان گونه که هنرمند ویدئو آرتیست از ابزار تکنولوژی و بعضی مفاهیم سینمایی در خلق اثر خود بهره می جوید یک کارگردان سینمایی نیز می تواند تا حدودی جهت بیان مفاهیم و لایه سازی مفهومی در اثرش به سمت ویدئو آرت سوق پیدا کند، کما اینکه در تاریخ سینما شاهد این دسته آثار بوده ایم. اما در کل این دو هنر دو جهت و دو وظیفه کاملاً متفاوت را طی می نمایند که گاهی به هم نزدیک شده و گاهی نیز هم پوشانی دارند.
آیا سبک شخصی در ویدیو آرت دیده می گردد؟
داور بخش رسانه های هنری تازه در چهاردهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر در پاسخ به این سوال که آیا ویدئو آرت هم دارای زیرشاخه هایی است که بتوان تمایز میان آن ها قائل شد؟ و اینکه آیا سبک شخصی هم در ویدئو آرت دیده می گردد یا خیر، این چنین پاسخ داد: برای شناخت ویدئو آرت برترین راه تماشا آثار خوب هنرمندان است. هنرمند ویدئو آرتیست از حرکت در تصاویر برای بیان مفاهیم و اهدافش بیشترین بهره را می برد. به بیان دیگر تکنولوژی به مدد هنرمندان آمده تا از قدرت حرکت بخشی صدا، نور و... در بیان قدرتمند استفاده نمایند.
وی بعلاوه اضافه نمود: حرکت و مفهوم دو بخش اصلی در ویدئو آرت است. ویدئو آرت ها بر اساس نوع ساخت و نوع ارائه می توانند در شاخه های مختلفی قرار گیرند مانند ویدئو پرفورمنس، ویدئو چیدمان، ویدئو مجسمه، ویدئوهای تک کاناله یا چند کاناله و... . پس از سرانجام دوره ایسم ها و سبک های مشخص و چهارچوب های بسته، همیشه هنرمندان در پی آزادی در نوع بیان شخصی خود بودند و بیشتر هنرمندان با تجربه در این جهت به سبک و سیاق خود دست پیدا می نمایند.
عالم شاه در ادامه و درباره ویژگی های یک ویدیو آرت خوب و هنری گفت: برای رسیدن به یک اثر خوب بسیاری از عوامل باید دست به دست هم بدهند. ایده خوب، ابزار مناسب، انتخاب های درست، نمایش مناسب و از همه مهم تر دانش، مطلعی کافی، تسلط و توانایی هنرمند. ویدئو آرت رسانه قدرتمندی است که هنرمند را برای بیان مفهوم و ایده خود به ابزار و دانش های وسیعی مسلط می نماید.
وی بعلاوه اضافه نمود: قدرت تأثیرگذاری تصویر در کنار قدرت تأثیرگذاری صدا به اضافه جذابیت و توانایی های مفهومی حرکت و امکانات بی سرانجام هرروزه تکنولوژی، و امکان به کارگیری تمام حواس درآن واحد، استفاده از قدرت جهانی فضای مجازی، استفاده از دانش های اجتماعی، سیاسی، روان شناسی، زیبایی شناسی و...، درگیر کردن مستقیم مخاطب با اثر و حتی به عنوان بخش مشخص نماینده و مهمی از آن، استفاده درست از تمام این توانایی ها امکانات و ابزار در مقدار تأثیرگذاری هر چه بیشتر ویدئو آرت نسبت به هنرهای دیگر دخیل است.
این هنرمند در ادامه ضمن اشاره به این نکته که استیتمنت نویسی مخاطب را به ایده هنرمند نزدیک تر می نماید، اعلام کرد: وقتی درباره یک جشنواره ملی صحبت می کنیم پیش فرض ما حضور هنرمندانی است که دارای تجربه مناسب و مطلعی و دانش کافی هستند. هنرمندی که در شاخه ای مانند ویدیوآرت اثر می سازد و خود را هنرمند معاصر می داند به لزوم استیتمنت نویسی و دلایل آن مطلع است. اما به طور کلی می توان گفت استیتمنت یاری می نماید تا مخاطب به اثر و ایده هنرمند نزدیک تر گردد و هنرمند با یاری این ابزار می تواند مخاطب را به بخش های دست نیافتنی مفهوم اثر یا پروژه خلق آن یا مواردی که هنرمند تمایل به برملا کردن یا اشتراک آن دارد راهنمایی کند.
تعامل مخاطب با ویدیو آرت
عالم شاه به این سوال که نحوه تعامل مخاطب با ویدیو آرت چگونه است، این چنین پاسخ داد: به مدد تجمیع قدرت های رسانه های مختلف و به کارگیری توانایی ها و دانش های گوناگون در یک رسانه همچون استفاده از تصویر، صدا، نور، حرکت، حواس، دخالت دادن مخاطب در اثر با همراهی یک ایده خوب و ارائه مناسب، ویدئو آرت می تواند تأثیرگذاری طولانی مدت و حتی فراموش نشدنی بر مخاطب خود داشته باشد.
وی بعلاوه ادامه داد: مقدار تأثیرگذاری و تأثیرپذیری اثر بر مخاطب، جریانی کاملاً دوطرفه است و به هر دو سوی این جریان بستگی دارد. از سویی به مقدار مطلعی، دانش، علاقه و نوع مخاطب و از سوی دیگر به موضوع، ایده، اجرا و نحوه نمایش اثر و مقدار توانایی هنرمند در تمامی این موارد. درباره مخاطب یابی یکی از نکات جذابی که در ویدئو آرت وجود دارد امکان استفاده از تکنولوژی های تازه در فراوری و نمایش، استفاده از توانایی های فضای مجازی، عبور سریع و راحت از مرزها و امکان دستیابی به گستره بسیار بزرگی از مخاطبان است. این توانایی و انعطاف پذیری رو به رشد امکان دیده شدن هر چه بیشتر و بیش ازپیش را به این دسته از آثار داده است.
به گزارش وبلاگ وردپرس، چهاردهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر روز پانزدهم بهمن ماه افتتاح می گردد و هنرمندان تا تاریخ 12 دی ماه 1400 فرصت دارند تا آثار خود را در رشته های دهگانه هنرهای تجسمی که شامل: نقاشی، عکاسی، سرامیک، مجسمه، نگارگری، خوشنویسی، تصویرسازی، طراحی گرافیک، کاریکاتور و کارتون و رسانه های هنری تازه است، به سایت جشنواره به نشانی: fajrtajasomi.ir ارسال نمایند تا پس از سرانجام مهلت فراخوان داوران کار انتخاب و داوری را شروع نمایند.
منبع: خبرگزاری ایسنا