هنگام آلودگی هوا از چه نوع ماسکی استفاده کنیم؟ - وبلاگ وردپرس

به گزارش وبلاگ وردپرس، کارشناسان هشدار می دهند که آلودگی هوا می تواند ضررهای غیرقابل جبرانی را در پی داشته باشد. منع تردد خودروها در روزها و ساعت های معین، وضع مالیات بیشتر برای خودروها، بسترسازی حمل ونقل عمومی مناسب و بسیاری راه کارهای دیگر همه از جمله وظایف دولت ها برای حل معضل آلودگی هوا است. اما ما چه کاری می توانیم برای حفظ سلامت خودمان انجام دهیم؟ آیا استفاده از ماسک در روزهایی که هوا آلوده است، به حفظ سلامت ما یاری می نماید؟ بهترین ماسک برای آلودگی هوا کدام است و هنگام آلودگی هوا از چه نوع ماسکی باید استفاده کنیم؟ در این مقاله شما را با ماسک های مختلف و کارآیی آن ها در زمان آلودگی هوا آشنا خواهیم کرد.

بهترین ماسک برای آلودگی هوا بسته به نوع آلودگی متفاوت است

ماسک انتخابی شما باید بر اساس نوع آلودگی هوایی باشد که در مجاورت آن قرار دارید. به عنوان مثال، در شهر تهران ذرات معلق از جمله آلاینده های مهم است.

اندازه ذرات معلق بر حسب میکرومتر بیان می گردد و دامنه تغییرات آن بین 0.0002 میکرومتر تا 5000 میکرومتر متغیر است.

ذراتی که قطر آن ها بیش از 50 میکرون باشد را با چشم می توان دید، اما ذرات 2.5 میکرون یا کمتر نه تنها دیده نمی شوند بلکه بر اساس گزارشات می توان آن ها را در رده آلاینده های بسیار خطرناک برای سلامت انسان تلقی کرد.

ذرات معلق کمتر از 2.5 میکرون اغلب جزو آلاینده های شهر تهران هستند؛ بنابراین، ماسکی که شما انتخاب می کنید، باید قابلیت فیلتر کردن این ذرات را داشته باشد.

بعضی از ماسک ها به حدی تخصصی عملی می نمایند که حتی می توانند مانع ورود ذرات 0.3 میکرونی به مجرای تنفسی شما شوند. اما همواره هم تبلیغات به معنی واقعیت نیست.

در سال 2014 تحقیقات محققان دانشگاه پلی تکنیک هنگ کنگ (The Hong Kong Polytechnic University) نشان داد که ماسک های صورت چند لایه با فیبرهای نانو می توانند نقش موثری در زمان آلودگی هوا داشته باشند.

بنابراین اگر ماسکی که شما می خرید، فیلترهای خوبی داشته باشد در زمان آلودگی هوا تاثیرگذار خواهد بود؛ اما قطعا معجزه نخواهد کرد.

از ماسک چه انتظاراتی باید داشت؟

همانطور که می دانید، ماسک ها انواع و اقسام گوناگونی دارند. ماسک های معمولی اغلب یک بار مصرف هستند. ماسک ها موانع فیزیکی هستند که مانع ورود آلاینده ها به دهان و بینی ما می شوند؛ اما همه ماسک ها کارآیی یکسانی ندارند.

به عنوان مثال شما نمی توانید از یک ماسک ساده جراحی توقع داشته باشید که در زمان آلودگی هوا موثر عمل کند؛ هر چند که همین ماسک ساده هم در جای خود غنیمت بزرگی محسوب می گردد.

یک ماسک ساده جراحی می تواند به شکل موثری جلوی باکتری ها و ویروس هایی را که ابعادشان کمتر از یک میکرون است، بگیرد. مطالعات اکنون به این سمت می رود که ماسک های جراحی در آینده نزدیک بتوانند جلوی ورود بسیاری از ویروس ها و باکتری های مرگبار را به مجاری تنفسی بگیرند، اما تا آن روز زمان زیادی باقی است.

از قلم نیاندازید که هیچ ماسکی نیست که بتواند 100 درصد سلامت شما را در برابر آلاینده های هوا تضمین کند. اگر ماسک شما خراب شده، آسیب دیده یا تنفس با آن برای شما سخت شده است، حتما باید ماسکتان را عوض کنید.

از قلم نیاندازید که اغلب ماسک ها یک بار مصرف هستند. علاوه بر این، در آلودگی فاجعه بار کنونی، طبیعی است که اغلب ماسک ها سریع تر از آنچه که تصور می کنید، کارایی خود را از دست می دهند.

همچنین توصیه می گردد پس از تماس دست با ماسکی که از آن استفاده نموده اید، حتما دست هایتان را بشویید.

چرا ماسک های با فیبر نانو موثرتر هستند؟

تحقیقات نشان داده است ماسک هایی که از جنس ترکیبات سنتزی یا طبیعی هستند، موثرتر عمل می نمایند. نانو فیبرهایی که قطر آن ها در حدود یک پانصدم قطر مو (در حدود 0.1 میلی متر) است، در این میان کارایی به سزایی دارند؛ چرا که این نانو فیبرها در عمل سطح جذب را افزایش می دهند و حتی این قابلیت را دارند که جلوی ذرات درشت تر را هم بگیرند.

آزمایش های مختلف روی ماسک های معمولی نشان داده که آن ها تنها جلوی حدود 25 درصد از ذرات معلق 0.3 میکرونی را در شرایط عادی می گیرند. در حالی که به گفته محققان ماسک های با فیبرهای نانو که چند لایه باشند، می توانند دست کم جلوی ورود 80 درصد از ذرات معلقی را که ابعادشان کمتر از 0.3 میکرون است، بگیرند.

ماسک های ضد گرد و غبار

در حال حاضر شرایط بسیاری از شهرها از نظر آلودگی هوا نگران نماینده و بحرانی است. طبیعی است که در این شرایط ماسک ها معجزه ای نخواهند کرد اما به هر صورت در این شهرها استفاده از ماسک الزامی است.

یکی از مهم ترین ویژگی های ماسک های گرد و غبار این است که باید سیستم تهویه منحصربه فرد و در عین حال حفره های متعدد بسیاری برای جذب گرد و خاک داشته باشند.

ماسک هایی که در آن ها فیلترهای کربن فعال به کار رفته باشد، این قابلیت را دارند که تا مرز 98 درصد جلوی خاک، ذرات شیمیایی، ذرات معلق، گاز، گرده ها، دود سیگار و… را بگیرند.

یکی دیگر از مهم ترین ویژگی هایی که یک ماسک ضد گرد و خاک باید داشته باشد، این است که به خوبی روی صورت فیکس گردد. اگر ماسک شما روی صورت خوب تنظیم نمی گردد، باید بدانید که قطعا کارایی لازم را هم نخواهد داشت.

حروف اختصاری انواع ماسک آلودگی هوا و معنای آن ها

ماسک هایی که مخصوص آلودگی هوا هستند، اغلب فیلترهای تعیین و متفاوتی دارند. روی اغلب ماسک های استاندارد، حروف اختصاری درج شده که نوع فیلترهای آن ها را نشان می دهد.

به عنوان مثال حرف (N) به این معنی است که ماسک موردنظر ضد روغن و نفت نیست. معمولا اعدادی هم در کنار حرف لاتین درج می گردد؛ فرضا N95 نشان می دهد که فیلتر ماسک 95 درصد ذرات معلقی را که پایه روغنی یا نفتی ندارند، می تواند جذب کند.

حرف (R) به این معنی است که ماسک در برابر ذراتی با پایه روغن و نفت به مدت حداکثر 8 ساعت مقاوم است. اگر در یک ماسک عدد 95 در کنار حرف لاتین (R) درج شده باشد، به این معنی است که از آن می توان با اطمینان هنگام نقاشی ساختمان استفاده کرد؛ چرا که اغلب رنگ های ساختمانی پایه روغنی یا نفتی دارند.

حرف (P) به این معنی است که ماسک بیش از 8 ساعت در برابر ذراتی با پایه روغن و نفت مقاوم است. بنابراین اگر دنبال ماسکی می گشت که بتواند سلامت شما را در شرایط مختلف تا حداکثر میزان ممکن حفظ کند، باید به دنبال ماسکی باشید که عبارت P100 روی آن درج شده باشد. این عبارت به این معنی است که ماسک نه تنها ذرات با پایه روغنی بلکه حتی ذرات با پایه غیرروغنی را هم تا مرز 100 درصد فیلتر می نماید.

ماسک های سوپاپ دار

ماسک های سوپاپ دار اغلب برای جلوگیری از ورود ذرات معلق کمتر از 2.5 میکرومتر، میکروب ها، ذرات گرد و غبار و بعضی دیگر از آلاینده ها به مجرای تنفسی کاربرد دارند.

ماسک های سوپاپ دار، فیلترهای مناسبی دارند و مدت زمان کاربرد آن ها بین 18 تا 40 ساعت متفاوت است. سوپاپ این ماسک ها، امکان تنفس راحت تر را فراهم می نماید.

ماسک های سوپاپ دار از جمله ماسک هایی هستند که حتی در شهر آلوده پکن هم به شدت به استفاده از آن ها توصیه می گردد.

آیا به راستی استفاده از ماسک در زمان آلودگی هوا موثر است؟

مهم ترین مساله در استفاده از ماسک این است که فیلتر مناسبی داشته باشد و طراحی آن هم به شکلی باشد که روی صورت شما به اصطلاح بنشیند. در حقیقت بهترین ماسک برای آلودگی هوا آن ماسکی است که بین دو فاکتور راحتی و فیلتر کردن هوا تعادل برقرار کند.

سازمان بهداشت جهانی (WHO) تخمین زده است که سالانه 3 میلیون نفر در جهان به دلیل آلودگی هوا جان خود را از دست می دهند. شواهدی هست که نشان می دهد بچه هایی که در شهرهای آلوده بزرگ می شوند، نسبت به سایر بچه ها کوچک تر هستند و اغلب هم شش های کوچک تری دارند. آلودگی هوا مهمان موذی ما است که بدن ما را آرام آرام بیمار می نماید.

در جهان دو برند ماسک است که از سایر برندها بیشتر هوادار دارد: Vogmask و Cambridge Mask . این دو برند به دلیل فیلترهای قابل تعویض است که هواداران پر و پا قرص زیادی دارند و به عنوان بهترین ماسک برای آلودگی هوا شناخته می شوند. اگر شما در شهر آلوده ای مانند تهران یا اهواز زندگی کنید، قطعا متوجه اهمیت این مساله خواهید شد، چرا که احتمالا با هر بار ورود و خروج از محیط دربسته ماسک شما عملا از کار می افتد.

تحقیقات نشان داده که قرار دریافت در معرض هوای آلوده چه در کوتاه مدت و چه در بلندمدت بر شش ها و ریه ها اثر منفی خواهد داشت، بنابراین تنها راه حل موجود برای شهروندان مستاصل شهرهای آلوده استفاده از ماسک است.

طبیعی است زمانی که هوا بسیار آلوده باشد، حتی استفاده از ماسک هم تاثیر زیادی نخواهد داشت. ماسک ها دردهای ناشی از آلودگی هوا را تسکین نمی دهند، بلکه صرفا به ما یادآوری می نمایند که چاره ای جز چنگ زدن به این ریسمان برای ما باقی نمانده است.

در زمان آلودگی هوا چه چیزهایی بخوریم؟