همه خطرات آبیاری سبزیجات با فاضلاب
به گزارش وبلاگ وردپرس، پژوهشگران با انجام یک مطالعه مروری، غلظت عناصر بالقوه زیان آور را در بخش خوراکی کاهو و گشنیز آنالیز کردند.
به گزارش ایسنا، تغییرات آب وهوایی، رشد جمعیت، شهرنشینی و افزایش تقاضای آب، مهم ترین دلایلی هستند که باعث شده کشاورزان از فاضلاب برای آبیاری استفاده نمایند. استفاده از فاضلاب برای کشاورزی، فوایدی دارد؛ ولی در عین حال می تواند منجر به انتقال آلاینده های مختلف مانند عوامل بیماری زا، میکروپلاستیک ها و عناصر بالقوه زیان آور به خاک، محصولات کشاورزی و در نهایت مصرف نمایندگان آن ها گردد.
عناصر بالقوه زیان آور، مانند عناصر سنگین و عناصر کمیاب دارای ویژگی هایی مانند زیست تخریب پذیری کم، پایداری محیطی بالا و سمیت هستند. آن ها به راحتی در محیط رها می شوند و از سه راه (تماس پوستی، نهاده شدن در معرض استنشاق و بلع) وارد بدن انسان می شوند.
گروهی از عناصر بالقوه زیان آور مانند مس، منگنز، آهن، سلنیوم و روی بر اساس احتیاج بدن، لازم است و در غلظت های پایین، به عنوان ریز مغذی ها عمل می نمایند. با این حال، مصرف بیش از حد این مواد، باعث مسمومیت و سایر اثرات منفی بر سلامت می گردد. در مقابل، گروه دیگری از عناصر بالقوه زیان آور مانند آرسنیک، جیوه، کادمیوم و سرب هستند که نهاده شدن در معرض سطح پایین تر از آن ها نیز خطرناک است.
مطالعات زیادی در خصوص تاثیرات این عناصر زیان آور در سبزیجات مختلف صورت گرفته؛ ولی مطالعه جامعی روی کاهو و گشنیز انجام نشده است. بر همین اساس پژوهشگران با انجام یک مطالعه، غلظت عناصر بالقوه زیان آور را در بخش خوراکی کاهو و گشنیز آبیاری شده با فاضلاب آنالیز کردند. بعلاوه خطر سرطان زایی و خطر غیر سرطان زایی این مواد نیز برای مصرف نمایندگان مورد ارزیابی نهاده شد.
آنالیز 32 مقاله منتشرشده در این زمینه نشان داد که اگرچه غلظت آهن، مس و روی در سبزیجات کاهو و گشنیز بیشتر از سایر عناصر بالقوه زیان آور است، اما غلظت سرب، کادمیوم و آرسنیک به علت سمیت بالای آن ها برای سلامتی انسان، باید مورد توجه بیشتری قرار گیرد.
ارزیابی خطرات بهداشتی استفاده از فاضلاب برای آبیاری نشان داد که آبیاری سبزیجات با فاضلاب می تواند خطرات سرطان زایی و غیرسرطان زایی جدی را در مصرف نمایندگان افزایش دهد، بنابراین توصیه می گردد از فاضلاب برای آبیاری سبزی کاهو و گشنیز استفاده نگردد.
در انجام این تحقیق، علی عطاملکی، احمدرضا یزدانبخش و سودا فلاح؛ پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، محسن حسامی از دانشگاه علوم پزشکی ایران، علی اصغر نشاط از دانشگاه علوم پزشکی اسفراین و یدالله فخری از دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان با یکدیگر مشاکت داشتند.
یافته های این مطالعه به صورت مقاله علمی با عنوان تجمع عناصر بالقوه زیان آور (PHEs) در کاهو و گشنیز آبیاری شده با فاضلاب: یک آنالیز سیستماتیک و متاآنالیز و ارزیابی احتمالی خطر سلامت در نشریه بین المللی علوم محیط زیست و تحقیقات آلودگی (Environmental Science and Pollution Research) منتشر شده است.
منبع: فرارو